Azalia pontyjska
Czy wiesz, że…
– jedyne dziko rosnące azalie w naszym kraju można zobaczyć w Woli Zarczyckiej niedaleko Leżajska. Rosną w najmniejszym w Polsce rezerwacie (o powierzchni 1000 m2) powierzchni, w którym znajduje się kilkadziesiąt roślin. Najbliższe naturalne stanowisko tych krzewów jest aż na Wołyniu, oddalonym o ponad 300 km. Występowanie azalii w Polsce próbowano tłumaczyć w ten sposób, że jej nasiona zostały przywleczone z karmą dla koni przez hordy tatarskie, tu wykiełkowały i urosły. Prawda jest jednak inna. Wszystko wskazuje na to, że azalia pontyjska jest trzeciorzędowym reliktem. Potwierdzają to szczątki tego gatunku odkryte w osadach plioceńskich w okolicach Czorsztyna świadczące o jej występowaniu na terenie naszego kraju.
Występuje przede wszystkim na Kaukazie i w Azji Mniejszej oraz na Wołyniu i Ukrainie. W Polsce rośnie tylko w jednym miejscu – w okolicach Leżajska. Jest krzewem wysokości 2-2,5 m. W sprzyjających warunkach rozrasta się za pomocą odrośli korzeniowych. Lancetowate liście są matowozielone, jesienią przebarwiają się na żółto i pomarańczowo. Ozdobą są złotożółte kwiaty, które rozwijają się wiosną, zanim na gałęziach pojawią się liście. Ich zapach należy do najintensywniejszych, jakie wydzielają kwiaty w naszych ogrodach. Słodka woń azalii jest bardzo przyjemna, ale może odurzać – u wrażliwych osób, które zbyt długo przebywają blisko krzewu, może wywołać ból i zawroty głowy. Trzeba też pamiętać, że cały krzew jest trujący. Z krzyżowania azalii pontyjskiej z innymi gatunkami otrzymano bardzo dużo odmian ogrodowych o różnych barwach kwiatów.